Skip to content

Ngày 9: Dòng Tên và linh đạo

29/07/2024

Ngày 9.

KHÁT QUÁT VỀ DÒNG TÊN

Dòng Tên, hay còn gọi là Dòng Chúa Giêsu (Societas Iesu - The Society of Jesus, viết tắt: SJ) được thành lập bởi Thánh Inhaxiô thành Loyola, người Basque, Tây Ban Nha, cùng với 9 bạn hữu khác. Đức Giáo Hoàng Phaolô III chính thức công bố trọng sắc Regimini Militantis Ecclesiae vào ngày 27.9.1540, phê chuẩn Đoàn Giêsu thành một dòng tu giáo sĩ trong Hội Thánh.

Công thức mà các tu sĩ Dòng Tên nhận làm châm ngôn cho Dòng là : “Cho Vinh Danh Chúa Hơn”. Tiếng La-tinh là “Ad Majorem Dei Gloriam”; viết tắt là AMDG và dịch sát là “Cho vinh quang lớn hơn của Thiên Chúa”. Điều này rất đúng, vì công thức này thường xuyên xuất hiện dưới ngòi bút của thánh Inhaxiô.

Các việc tông đồ của Dòng Tên bao gồm nhiều lĩnh vực, như hướng dẫn Linh Thao, truyền giáo, giáo dục ở bậc trung học và đại học, nghiên cứu thần học và triết học, xuất bản sách báo, truyền thông đại chúng, mục vụ, nghiên cứu khoa học và văn hóa, đối thoại liên tôn, phục vụ những người bị bỏ rơi, đặc biệt những người tị nạn,…

Từ khi thành lập vào năm 1540 đến nay, Dòng Tên đã vinh dự cống hiến cho Giáo Hội 53 vị thánh và hơn 150 chân phước, phần lớn là các vị tử đạo. Có những nhà truyền giáo vĩ đại như Phanxicô Xaviê, vượt trên 100.000 cây số, đi từ Ấn Độ đến Nhật Bản, để rồi qua đời mà lòng vẫn hướng về Trung Quốc, nơi Ngài ao ước được đặt chân đến. Có những vị thánh tiến sĩ như Phêrô Kanis hay Robertô Bellarminô đã góp phần không nhỏ vào việc bảo vệ và canh tân Giáo Hội. Có những vị thánh trẻ như Stanislaô Kostka, Luy Gonzaga, hay Gioan Berchmans đã quảng đại hiến mình cho Chúa. Có biết bao vị thánh tử đạo: ba vị ở Nhật, tám vị ở Bắc Mỹ, mười vị ở Anh, ba vị ở Paraguay,... và 130 vị chân phước tử đạo ở khắp nơi. Các vị tử đạo đều làm chứng về một tình yêu lớn hơn cái chết. Có vị thánh gần 40 năm làm nô lệ cho những người nô lệ da đen như Phêrô Claver. Có vị thánh như tu huynh Anphongsô Rodriguez, hơn 40 năm gác cổng cho một học viện, nhưng lại là một nhà chiêm niệm cao siêu. Trên đây là khuôn mặt của một số anh em đã sống theo linh đạo của thánh Inhaxiô, và đã đạt tới sự hoàn thiện của đời sống Kitô hữu. Hôm nay vẫn còn những tâm hồn muốn nên hoàn thiện và giúp người khác nên hoàn thiện bằng con đường này.

Tu sĩ Dòng Tên cũng nằm trong số những nhà truyền giáo tiên phong, đem Tin Mừng đến trên mảnh đất Việt Nam. Vào năm 1615, Dòng Tên đến Việt Nam, thành lập cộng đoàn tín hữu đầu tiên tại Hội An (Đàng Trong). Năm 1627, thành lập cộng đoàn tín hữu tại Cửa Bạng, Thanh Hóa (Đàng Ngoài). Sau 50 năm hoạt động truyền giáo, số tín hữu đã lên đến 100.000 người, cùng với một đội ngũ thầy giảng, là cơ sở cho giai đoạn sau này. Một trong những khuôn mặt nổi bật trong giai đoạn này là cha Đắc Lộ (Alexander de Rhodes). Cha có công lớn trong việc truyền giáo và hình thành chữ quốc ngữ mà hiện nay chúng ta đang sử dụng. Năm 1957, Dòng Tên trở lại Việt Nam, phục vụ cho giới học sinh, sinh viên, và huấn luyện chúng sinh ở Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt. Hiện nay Dòng lo việc huấn luyện đức tin cho các tín hữu qua việc giảng Linh Thao, truyền giáo, mục vụ giáo xứ, giáo dục, suy tư triết học và thần học, mục vụ sinh viên và giới trẻ, truyền thông đại chúng, xuất bản sách báo, tông đồ xã hội giúp cho những người nghèo, v.v...

Cho tới hiện nay, theo thống kê năm 2023, số tu sĩ hiện nay của Dòng là 15.306, trong đó có 11.049 linh mục, 974 tu huynh, 2.585 học viên (ứng viên linh mục) và 698 tập sinh, phục vụ tại 122 quốc gia và lãnh thổ trên thế giới trong 74 Tỉnh Dòng, 4 Miền Độc lập, 6 Miền Phụ thuộc và 1 Sứ vụ được phân bố theo 9 Vùng (Assistancy): Phi Châu, Nam Mỹ Latinh, Bắc Mỹ Latinh, Nam Á, Châu Á – Thái Bình Dương, Trung và Đông u, Nam u, Tây u và Hoa Kỳ. Với số lượng tu sĩ như vậy, Dòng Tên là dòng nam có số tu sĩ đông nhất trong Giáo Hội.

KHÁT QUÁT LINH ĐẠO INHÃ.

Linh đạo Inhã bắt nguồn từ kinh nghiệm của Thánh Inhaxiô cách đây khoảng 500 năm. Đó là một nền linh đạo vốn tìm kiếm việc bắt chước nên giống Chúa Giêsu ngang qua cầu nguyện, nhận định và hành động. Đó là một lối tiếp cận toàn diện đến Thiên Chúa và đến đời sống. Một nền linh đạo không rút khỏi thế giới để tìm kiếm Thiên Chúa, gặp gỡ và đáp lại Ngài, Đấng hiện diện và hành động trong thế giới. Đó chính là việc tìm kiếm Thiên Chúa trong mọi sự.

Linh đạo Inhã dựa vào một số niềm tin chính yếu của các giả định thần học: Thiên Chúa khát mong sống tương quan với mỗi người chúng ta; Thiên Chúa đang đối thoại với chúng ta và tỏ lộ chính Ngài cho chúng ta hơn nữa; và Thiên Chúa đang hoạt động trong thế giới, trong bạn, và trong tôi. Điều này hiệu quả nhất khi được thực hiện ngang qua việc duyệt xét lại đời sống hằng ngày của mình, được gọi là xét mình hay duyệt xét lương tâm. Thực hành này liên quan đến việc suy ngẫm lại ngày sống, để thấy Thiên Chúa đã làm việc ở đâu trong những kinh nghiệm và những cuộc gặp gỡ hàng ngày vốn dẫn chúng ta đến một cảm thức lớn hơn về đức tin, đức cậy, và đức mến.

Linh đạo Inhã là một linh đạo của con tim. Đó là linh đạo về việc tìm kiếm điều ta thực sự khao khát, về việc cộng tác vào công trình vĩ đại của Chúa để chữa lành thế giới. Đó là linh đạo của lòng biết ơn, và niềm khao khát đáp trả lời mời gọi yêu thương của Chúa để biết Ngài. Đó là linh đạo của tình yêu.